Velta jókst í flestum af helstu atvinnugreinum landsins í september og október 2024 samanborið við sömu mánuði árið 2023. Mest var aukningin í fasteignastarfsemi, veitustarfsemi og byggingarstarfsemi auk tækni- og hugverkaiðnaðar. Aftur á móti var lítill vöxtur í ferðaþjónustu, nær óbreytt þróun í sjávarútvegi og samdráttur í sölu á vélknúnum ökutækjum. Í rúmlega helmingi atvinnugreina jókst velta umfram hækkun verðlags en vísitala neysluverðs hækkaði um 5,2% á tímabilinu.
Töluverður vöxtur var í fasteignastarfsemi og mældist velta þar 29 milljarðar króna sem var 14% meira en á sama tíma árið 2023. Meginþorra hækkunarinnar mátti rekja til leigu atvinnuhúsnæðis en þó var einnig merkjanleg aukning í fasteignamiðlun og öðrum fasteignaviðskiptum. Þá var töluverður vöxtur í byggingarstarfsemi og tengdum greinum en velta í greininni jókst um rúmlega 9% á milli ára þar sem 11% vöxtur var í sérhæfðri byggingarstarfsemi og 9% í byggingu húsnæðis og þróun byggingarverkefna.
Velta í tækni- og hugverkaiðnaði jókst um rúmlega 9% á tímabilinu september til október og mældist tæplega 120 milljarðar króna. Þar var áframhaldandi aukinn vöxtur í meðal- og hátækniframleiðslu (44%) sem einkum mátti rekja til aukinnar lyfjaframleiðslu og framleiðslu á tækjum og vörum til lækninga. Þá var einnig töluverður vöxtur í þjónustustarfsemi á sviði upplýsingatækni (16%). Aftur á móti var samdráttur í framleiðslu á tölvu-, rafeinda- og optískum vörum (-36%) og starfsemi á sviði upplýsingaþjónustu (gagnavinnslu, hýsingu, o.fl.) (-57%).
Lítill vöxtur var í einkennandi greinum ferðaþjónustu á Íslandi og reyndist velta tímabilsins vera um 174 milljarðar króna sem var rúmlega 3% meira en á síðasta ári en engu að síður undir breytingu verðlags á sama tíma. Einungis um 2% vöxtur var í farþegaflutningum með flugi og samdráttur upp á rúmlega 1% í þjónustu ferðaskrifstofa tengdum ferðalögum innanlands. Tæplega 7% aukning var í veltu hjá gististöðum, 6% í bílaleigu og 2% í veitingasölu- og þjónustu. Um 10% vöxtur var hjá heilsulindum, 9% í farþegaflutningum á sjó, vötnum og ám en aðeins 1% í farþegaflutningum á landi.
Misjöfn þróun var í helstu útflutningsgreinum hagkerfisins. Velta jókst um 8% í framleiðslu málma en heimsmarkaðsverð á áli var töluvert hærra á tímabilinu september til október 2024 miðað við sama tíma fyrir ári. Gengi krónunnar var heilt yfir nær óbreytt en útflutt magn dróst saman og vó það aðeins á móti hækkun álverðs. Í sjávarútvegi og fiskeldi voru litlar breytingar á milli ára. Velta í sjávarútvegi stóð í stað við 99 milljarða króna en í fiskeldi var tæplega 7% vöxtur og veltan um 16 milljarðar. Heilt yfir var því áframhaldandi raunsamdráttur í sjávarútvegi.
Sala á vélknúnum ökutækjum dróst áfram saman eða um 15% (rúmlega 7% sé viðhald og viðgerðir ökutækja taldar með). Í öðrum verslunargreinum var vöxturinn í meðallagi og jókst velta um tæplega 6% í heildverslun og 7% í smásöluverslun. Heildverslun með eldsneyti dróst saman um 9% enda var olíuverð nokkuð lægra miðað við sama tíma fyrir ári síðan. Aftur á móti var um 5% vöxtur í heildverslun með timbur og byggingarefni og 13% vöxtur í heildverslun með járn- og lagnavörur. Hlutfallslega mestur vöxtur í smásöluverslun var hjá lyfjaverslunum þar sem velta jókst um 17% á milli ára. Hins vegar var aðeins 5% aukning í veltu hjá matvöruverslunum og 4% hjá byggingarvöruverslunum. Þá var velta óbreytt hjá sérverslunum með fatnað og skó.
Um gögnin
Tölur um veltu skv. virðisaukaskattsskýrslum eru bráðabirgðatölur. Allar tölur eru á nafnvirði nema annað sé tekið fram. Verðbólga fyrir tímabilið september-október 2023 til september-október 2024 var 5,2% miðað við meðalgengi vísitölu neysluverðs.
Við birtingu síðustu fréttar í ágúst sl. var velta í virðisaukaskattskyldri starfsemi (án landbúnaðar) talin hafa verið 1.255,3 milljarðar króna (5,7% hækkun miðað við fyrra ár) á tímabilinu júlí-ágúst 2024. Nú hafa nýrri tölur borist og er velta á þessu tímabili talin hafa verið 1.257,5 milljarðar króna (5,4% miðað við fyrra ár).
Talnaefni
Velta í öllum atvinnugreinum
Velta í einkennandi greinum ferðaþjónustu