Samkvæmt mannfjöldaspá Hagstofunnar verða íbúar Íslands 467 þúsund árið 2073. Landsmönnum fjölgar úr 376 þúsundum árið 2022 í 412-525 þúsund á næstu 50 árum með 90% líkum.
Samkvæmt háspá eru 5% líkur á því að fjöldi íbúa verði meiri en 535 þúsund og 95% líkur á því að hann verði minni. Lágspá gefur til kynna að 5% líkur séu á því að íbúafjöldi verði minni en 412 þúsund og 95% líkur á því að hann verði meiri.
Mannfjöldaspáin byggir á nýjum líkönum um frjósemi, dánartíðni og búferlaflutninga og eru niðurstöðurnar notaðar fyrir heildarmannfjöldaspána. Með nýja tölfræðilíkaninu er hægt að búa til staðbundnar spár og koma í veg fyrir fyrir ofmat íbúafjölda, t.d. vegna þeirra sem flytja af landi brott án þess að tilkynna búferlaflutninga, en áætlaður fjöldi íbúa með vanalega búsetu á Íslandi er um 2,5% minni en skráður fjöldi.
Niðurstöður nýju mannfjöldaspárinnar sýna bæði gildi og óvissumælingar. Spáin felur ekki í sér áhrif hugsanlegra áfalla af náttúrulegum, félagslegum eða efnahagslegum orsökum.
Gert er ráð fyrir því að frjósemishlutfallið verði 1,6 barn á hverja konu (13-55 ára) árið 2073 samkvæmt miðgildi spárinnar. Frjósemishlutfallið gæti orðið á bilinu 1,5 til 1,7 með 90% líkum árið 2073. Til samanburðar er lægsta áætlaða hlutfall (1,5) fyrir Ísland árið 2073 hærra en meðalfrjósemishlutfall innan Evrópusambandsins sem var 1,4 börn á hverja konu árið 2022.
Samkvæmt miðgildi spárinnar aukast lífslíkur kvenna við fæðingu og verða 89 ár árið 2073 samanborið við 84 ár árið 2022 og lífslíkur karla aukast úr 81 ári í 84 ár, þ.e. aukast um 0,1 ár á hverju ári.
Fjöldi aðfluttra verður meiri en fjöldi brottfluttra allt tímabilið, fyrst og fremst vegna búferlaflutninga erlendra ríkisborgara. Fjöldi aðfluttra og brottfluttra íslenskra ríkisborgara verður nokkuð jafn næstu 50 árin.
Samkvæmt mannfjöldaspánni er gert ráð fyrir eftirfarandi breytingum:
- Hlutfall íbúa á vinnualdri (16 til 74 ára) mun lækka úr 74% árið 2022 í 68% árið 2073, samkvæmt miðgildi spárinnar.
- Eftir 2055 verður elsti aldurshópurinn (eldri en 65 ára) fjölmennari en sá yngsti (yngri en 20 ára), samkvæmt miðgildi spárinnar.
Öldrun þjóðarinnar stafar af minnkandi frjósemi og auknum lífslíkum. Þessi þróun er þó hægari á Íslandi en í ríkjum Evrópusambandsins vegna ungs aldurs erlendra ríkisborgara sem flytjast til landsins og hás frjósemishlutfalls miðað við meðaltalið innan sambandsins. Miðaldur Íslendinga var 36 ár árið 2021 og gert er ráð fyrir að hann verði 46 ár árið 2073. Til samanburðar var miðaldur í ríkjum Evrópusambandsins 44 ár árið 2021 en gert er ráð fyrir að því gildi verði ekki náð á Íslandi fyrr en árið 2058.
Mannfjöldaspár síðustu tíu ára voru byggðar á margs konar aðferðum og líkönum sem stöðugt voru í þróun. Myndin að neðan sýnir allar spár áranna 2012-2022. Þar sést að spár fyrir árið 2017, þegar uppsveifla hófst í efnahagslífinu, vanmátu íbúafjölda næstu ára. Sérstaklega til skamms tíma. Í nýrri spám er búið að taka þessar upplýsingar inn í myndina. Langtímaspár allra spáa gefa svipaðar niðurstöður. Þær gera til dæmis allar ráð fyrir um það bil 30 þúsund íbúum árið 2060, þ.e. innan við 7% af spáðum meðalheildarfjölda þess árs.
Greinargerð um nýja aðferðir mannfjöldaspár verður birt á fyrri hluta árs 2023.