Frjósemi kvenna á Íslandi árið 2017 var minni en nokkru sinni áður, en þá var frjósemi 1,71. Meðalaldur frumbyrja hélt áfram að hækka og var 27,8 ár. Sé horft til Evrópu var algengast að barn fæðist utan hjónabands á Íslandi.
Fleiri börn fæddust í fyrra en árið 2016
Árið 2017 fæddust 4.071 barn á Íslandi, sem er fjölgun frá árinu 2016 þegar 4.034 börn fæddust. Alls fæddust 2.112 drengir og 1.959 stúlkur, en það jafngildir 1.078 drengjum á móti hverjum 1.000 stúlkum.
Helsti mælikvarði á frjósemi er fjöldi lifandi fæddra barna á ævi hverrar konu. Yfirleitt er miðað við að frjósemi þurfi að vera um 2,1 barn til þess að viðhalda mannfjöldanum til lengri tíma litið. Árið 2017 var frjósemi íslenskra kvenna 1,71 börn á ævi hverrar konu og hefur hún aldrei farið lægra frá því að mælingar hófust árið 1853. Árið 2016 var frjósemi 1,75 en það er næst lægsta frjósemi sem mælst hefur hér á landi. Undanfarinn áratug hefur frjósemi á Íslandi verið rétt um tvö börn á ævi hverrar konu.
Frjósemi á Íslandi hefur verið með því mesta sem þekkist í Evrópu á síðustu árum en árið 2016 var frjósemi undir tveimur í öllum löndum Evrópusambandsins. Frjósemi var að meðaltali 1,6 í 28 löndum Evrópusambandsins árið 2016, mest var hún í Frakklandi (1,92). Síðustu ár hefur fæðingartíðni innan álfunnar verið lægst í löndum Suður-Evrópu og er árið 2016 engin undantekning, en fæðingartíðni var 1,34 á Spáni og Ítalíu og 1,36 í Portúgal.
Flest börn fæðast í Reykjavík
Eins og við má búast voru flest nýfædd börn í fyrra skrásett með lögheimili í Reykjavík (1.536), í Kópavogi (441) og í Hafnarfirði (360). Flestar fæðingar voru í ágúst (379) en fæstar í febrúar (278). Árið 2016 fæddust flest börn í september (403) og fæst í desember (283).
Meðalaldur mæðra hefur hækkað
Meðalaldur mæðra hefur hækkað jafnt og þétt síðustu áratugi og eignast konur nú sitt fyrsta barn síðar á ævinni en áður var. Frá byrjun sjöunda áratugarins og fram yfir 1980 var meðalaldur frumbyrja undir 22 árum en eftir miðjan níunda áratuginn hefur meðalaldurinn hækkað og var 27,8 ár í fyrra. Algengasti barneignaaldurinn er á milli 25–29 ára. Á þessu aldursbili fæddust 108 börn á hverjar 1.000 konur í fyrra. Fæðingartíðni mæðra undir tvítugu í fyrra var 5,9 börn á hverjar 1.000 konur. Það er afar lágt miðað við þegar hún fór hæst á árabilinu 1961–1965, en þá fæddust 84 börn á hverjar 1.000 konur undir tvítugu. Til samanburðar var meðalaldur frumbyrja 29 ár í 28 löndum Evrópusambandsins árið 2016, yngstar voru frumbyrjur í Búlgaríu (26 ára) en elstar á Ítalíu (31 árs).
Tæplega 30% barna fæðast innan hjónabands
Árið 2017 fæddust 28,8% barna á Íslandi í hjónabandi. Rúmlega 56% barna fæddust í óvígðri sambúð og 14,8% fæddust því utan sambúðar eða hjónabands. Af 28 löndum Evrópusambandsins fæðast um 40% barna utan hjónabands. Næstólíklegast, á eftir Íslandi, er að börn fæðist innan hjónabands í Frakklandi (59,7%), Slóveníu og Búlgaríu (58,6%). Til samanburðar fæðast varla börn utan hjónabands í Tyrklandi (2,9%) og það sama má segja um Grikkland (9,4%).
