Magn slátraðs eldisfisks hefur áttfaldast á síðustu tíu árum og var um 40,6 þúsund tonn árið 2020 (tafla 1). Mest aukning hefur orðið í laxeldi sem fór úr 1.068 tonnum árið 2010 í rúm 34.000 tonn árið 2020.
Bleikjueldi hefur verið stöðugra yfir tímabilið en rúmum 5 þúsund tonnum var slátrað á síðasta ári samanborið við 2.400 tonn árið 2010. Eldi á regnbogasilungi jókst mikið á tímabilinu og náði hámarki árið 2017 þegar 4.600 tonnum var slátrað en árið 2020 nam framleiðslan einungis 490 tonnum.
Fiskeldið fer að mestu fram í sjókvíum en bleikja er þó alin í ferskvatni. Þó fer eldi laxaseiða og regnbogasilungsseiða fram í ferskvatni áður en fiskarnir eru settir í sjókvíar.
Fjöldi launþega hjá fiskeldisfyrirtækjum hefur aukist mikið á síðustu árum og voru þeir um 488 manns árið 2019 (tafla 2). Tekjur fyrirtækja í fiskeldi námu tæpum 29 milljörðum króna árið 2019 og hafa ríflega þrefaldast frá árinu 2015. Áætlaðar tekjur fyrir árið 2020 eru um 32 milljarðar miðað við veltu samkvæmt virðisaukaskattskýrslum.
Eiginfjárstaða atvinnugreinarinnar hefur styrkst umtalsvert síðustu ár samhliða því sem lagt hefur verið í miklar fjárfestingar sem sjá má í vexti varanlegra rekstrarfjármuna.
Ísland framleiddi mest af bleikju í Evrópu árið 2020
Útflutningur á laxi hefur aukist ár frá ári samhliða framleiðsluaukningu og hafa rúmlega 70% af framleiðslunni verið flutt út síðustu árin (tafla 3). Samkvæmt bráðabirgðatölum var útflutningsverðmæti á laxaafurðum 22,6 milljarðar króna árið 2020 sem er 22% verðmætaaukning frá árinu 2019.
Útflutningur á silungi, þ.e. bleikju og regnbogasilungi, hefur verið frá 3 til 5 þúsund tonn síðustu árin og hefur rúmlega 70% af framleiðslumagninu verið flutt út. Útflutningsverðmæti silungs árið 2020 voru rúmir 5,5 milljarðar króna sem er 9,6% aukning frá fyrra ári.
Um 85% af framleiðslu á laxi í Evrópu fór fram í Noregi árið 2020 (tafla 4) samkvæmt tölum frá Eurostat, hagstofu Evrópusambandsins. Ísland framleiddi hins vegar mest af bleikju í álfunni á síðasta ári.
Tafla 1: Framleiðsla eldisfisks á Íslandi (tonn af óslægðum fiski) | |||||||||||
Tegund | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
Allar eldistegundir | 5.050 | 5.309 | 7.431 | 7.053 | 8.328 | 8.383 | 15.129 | 20.859 | 19.077 | 34.055 | 40.595 |
Lax | 1068 | 1083 | 2.923 | 3.018 | 3.965 | 3.260 | 8.420 | 11.265 | 13.448 | 26.957 | 34.341 |
Bleikja | 2.427 | 3.021 | 3.089 | 3.215 | 3.411 | 3.937 | 4.084 | 4.454 | 4.914 | 6.322 | 5.493 |
Regnbogasilungur | 88 | 226 | 422 | 113 | 603 | 728 | 2138 | 4628 | 295 | 299 | 490 |
Aðrar tegundir | 1467 | 979 | 997 | 707 | 349 | 458 | 487 | 513 | 420 | 477 | 271 |
Tafla 2: Valdir liðir úr rekstrar- og efnahagsyfirliti (milljónir króna) | ||||||||||
Fjármagnsliður | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
0-2-0 Fjöldi launþega | 158 | 202 | 238 | 258 | 304 | 338 | 398 | 434 | 462 | 488 |
1-1-0 Rekstrartekjur | 3.960 | 4.466 | 6.220 | 6.654 | 9.328 | 9.588 | 14.407 | 19.348 | 19.404 | 28.955 |
1-2-2 Launakostnaður | -804 | -1.103 | -1.375 | -1.576 | -2.169 | -2.316 | -3.205 | -3.691 | -3.976 | -4.697 |
1-3-0 Hagnaður fyrir fjármagnsliði (EBIT) | 929 | 664 | 496 | 206 | 153 | -889 | -1.724 | 916 | -740 | 3.308 |
1-8-0 Hagnaður skv. ársreikningum | 705 | 293 | 44 | -83 | -378 | -1.263 | -1.568 | -1.528 | -2.998 | 1.382 |
2-1-0 Varanlegir rekstrarfjármunir | 2.820 | 3.609 | 5.699 | 8.554 | 11.084 | 11.087 | 15.324 | 20.662 | 21.303 | 27.577 |
2-2-2 Birgðir | 2.599 | 3.792 | 4.742 | 6.574 | 8.756 | 11.222 | 11.465 | 13.178 | 18.547 | 23.692 |
2-3-1 Langtímaskuldir | 3.599 | 3.417 | 4.377 | 6.278 | 9.154 | 10.773 | 10.742 | 12.039 | 16.356 | 24.899 |
2-3-2 Skammtímaskuldir | 1.476 | 3.397 | 4.209 | 4.374 | 2.972 | 4.654 | 8.812 | 9.809 | 12.036 | 8.729 |
2-4-0 Eigið fé | 2.060 | 2.691 | 5.020 | 7.684 | 11.808 | 11.761 | 17.427 | 22.180 | 23.727 | 37.468 |
Tafla 3: Útflutningsverðmæti eldisfisks (tonn/milljónir króna) | ||||||||||||
Tegund | Eining | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 20201 |
Allar eldistegundir | Magn | 1.809 | 2.289 | 4.011 | 3.786 | 4.504 | 5.493 | 9.693 | 14.993 | 14.063 | 26.842 | 31.496 |
Verðmæti | 2.754 | 3.314 | 4.679 | 4.888 | 5.441 | 7.001 | 9.621 | 14.027 | 13.196 | 24.955 | 29.312 | |
Lax | Magn | 380 | 462 | 1.791 | 1.183 | 1.621 | 2.089 | 5.526 | 8.857 | 9.696 | 20.344 | 24.275 |
Verðmæti | 1.098 | 1.202 | 2.428 | 2.310 | 2.519 | 3.267 | 5.569 | 8.585 | 8.932 | 18.595 | 22.619 | |
Silungur | Magn | 1.361 | 1.720 | 2.006 | 2.396 | 2.814 | 3.317 | 3.603 | 4.850 | 3.118 | 4.682 | 5.288 |
Verðmæti | 1.518 | 2.018 | 2.176 | 2.487 | 2.858 | 3.574 | 3.569 | 4.589 | 3.504 | 5.095 | 5.585 | |
Aðrar tegundir | Magn | 67 | 107 | 213 | 206 | 69 | 87 | 563 | 1.286 | 1.249 | 1.815 | 1.933 |
Verðmæti | 138 | 94 | 76 | 90 | 64 | 161 | 483 | 852 | 760 | 1.265 | 1.108 |
Tafla 4a: Laxeldi í Evrópu (tonn) | ||||||||||
Land | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
Bretland | 154.633 | 158.310 | 162.547 | 163.518 | 179.397 | 172.146 | 163.135 | 189.707 | 156.025 | 203.881 |
Danmörk | 3 | - | 0 | - | 394 | 420 | 1.279 | 802 | 1.021 | 1.463 |
Færeyjar | 37.221 | 49.588 | 62.783 | 63.266 | 70.893 | 66.090 | 68.271 | 71.172 | 64.732 | 77.863 |
Írland | 15.691 | 12.195 | 12.440 | 9.125 | 9.368 | 13.116 | 16.300 | 18.342 | 11.984 | 11.333 |
Ísland | 1.068 | 1.083 | 2.923 | 3.018 | 3.965 | 3.260 | 8.420 | 11.265 | 13.448 | 26.957 |
Noregur | 939.575 | 1.065.975 | 1.232.095 | 1.168.324 | 1.258.356 | 1.303.346 | 1.233.619 | 1.236.353 | 1.282.003 | 1.364.042 |
Pólland | - | 43 | 18 | 0 | 0 | 4 | 272 | 394 | 493 | 503 |
Tafla 4b: Bleikjueldi í Evrópu (tonn) | ||||||||||
Land | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
Austurríki | 45 | 116 | 120 | 142 | 151 | 208 | 193 | 237 | 272 | 266 |
Bretland | 14 | 13 | 11 | 11 | 10 | 11 | 41 | 61 | 20 | 25 |
Færeyjar | 1.791 | - | - | 72 | - | - | - | - | - | - |
Ísland | 2.427 | 3.021 | 3.089 | 3.215 | 3.411 | 3.937 | 4.084 | 4.454 | 4.914 | 6.322 |
Ítalía | 135 | 99 | 148 | 165 | 16 | 33 | - | 28 | 22 | - |
Noregur | 492 | 276 | 309 | 281 | 285 | 257 | 333 | 341 | 288 | 519 |
Svíþjóð | 1.307 | 1.128 | 1.849 | 1.808 | 1.644 | 1.675 | 1.760 | 1.310 | - | - |