Samkvæmt Vinnumarkaðsrannsókn Hagstofu Íslands voru að jafnaði 189.400 manns á aldrinum 16-74 ára á vinnumarkaði í október 2015, sem jafngildir 81% atvinnuþátttöku. Af þeim voru 182.200 starfandi og 7.200 án vinnu og í atvinnuleit. Hlutfall starfandi af mannfjölda var 78% og hlutfall atvinnulausra af vinnuafli var 3,8%. Samanburður mælinga fyrir október 2014 og 2015 sýnir að atvinnuþátttaka minnkaði um 0,8 prósentustig og hlutfall starfandi fólks stóð nánast í stað. Atvinnuleysi dróst hins vegar saman um 1,2 prósentustig frá því í október 2014, úr 5% í 3,8%.
Flæðirit – Vinnumarkaður 16-74 ára október 2015
Samtala undirliða þarf ekki að koma heim við heildartölur vegna námundunar.
Árstíðaleiðrétt atvinnuleysi 4% í október
Samkvæmt árstíðaleiðréttingu var fjöldi fólks á vinnumarkaði 191.400 í október 2015 sem jafngildir 82% atvinnuþátttöku, sem er 0,8 prósentustigum lægri en hún var í september. Samkvæmt árstíðaleiðréttingu þá stóð bæði hlutfall og fjöldi atvinnulausra í stað á milli september og október eða 7.600 manns sem jafngildir 4% atvinnuleysi. Leiðrétt hlutfall starfandi fólks í október 2015 var 78,7% og minnkaði um 0,7 prósentustig frá því í september. Þegar horft er til síðustu sex mánaða þá sýnir leitni vinnuaflstalna að atvinnuleysi stendur í stað og á það raunar við um allar tölur um vinnuafl. Þróun síðustu 12 mánaða sýnir þó að atvinnuleysi hefur lækkað um 0,3 prósentustig, hlutfall starfandi aukist um 0,5 stig og atvinnuþátttaka um 0,3.
Framkvæmd og aðferð
Mælingar sýna að íslenskur vinnumarkaður breytist reglulega í tilteknum mánuðum, eins og sjá má á myndunum hér að framan, og stafar breytileikinn af ýmsum árstíðabundnum þáttum. Árstíðaleiðrétting er tölfræðileg aðferð sem leitast við að aðgreina árstíðabundnar sveiflur frá óreglulegum breytingum. Árstíðaleiðréttingin gerir samanburð á milli samliggjandi mánaða mun raunhæfari og segir betur um hvert tölurnar stefna. Vegna eðli árstíðaleiðréttinga hafa nýjar mælingar áhrif á alla tímaröðina. Hagstofa Íslands notar Tramo-Seats aðferð við árstíðaleiðréttingu. Allar tölur fyrir fyrstu tvo mánuði nýjasta ársfjórðungs eru bráðabrigðatölur þar til ársfjórðungi lýkur.
Október 2015 nær til fimm vikna, eða frá 28. september til 1. nóvember. Úrtakið var 1.535 einstaklingar á aldrinum 16–74 ára sem valdir voru af handahófi úr þjóðskrá. Þegar frá eru taldir þeir sem voru látnir eða búsettir erlendis reyndist nettóúrtakið 1.489 einstaklingar. Alls fengust nothæf svör frá 1.084 einstaklingum sem jafngildir 72,8% af endanlegri svörun. Allar tölur hafa verið vegnar eftir kyni og aldri. Vikmörk mánaðarlegra niðurstaðna um atvinnuþátttöku eru ±2,3, hlutfall starfandi ±2,4 og atvinnuleysi ±1,3. Allar fjöldatölur eru afrúnaðar að næsta hundraði.
Tafla 1. Vinnumarkaður í október - mæling | ||||||
Öryggisbil | Öryggisbil | Öryggisbil | ||||
2013 | (±95%) | 2014 | (±95%) | 2015 | (±95%) | |
Alls 16-74 ára | ||||||
Atvinnuþátttaka | 81,6 | 2,2 | 81,9 | 2,1 | 81,0 | 2,3 |
Hlutfall starfandi | 77,5 | 2,3 | 77,8 | 2,3 | 78,0 | 2,4 |
Atvinnuleysi | 5,0 | 1,4 | 5,0 | 1,3 | 3,8 | 1,3 |
Vinnustundir | 39,0 | 1,1 | 39,8 | 1,1 | 40,8 | 1,2 |
Vinnuafl | 186.400 | 4.900 | 188.000 | 4.900 | 189.400 | 5.300 |
Starfandi | 177.100 | 5.300 | 178.600 | 5.400 | 182.200 | 5.700 |
Atvinnulausir | 9.300 | 2.600 | 9.500 | 2.700 | 7.200 | 2.400 |
Utan vinnumarkaðar | 42.200 | 4.900 | 41.600 | 4.900 | 44.300 | 5.300 |
Áætlaður mannfjöldi | 228.600 | • | 229.600 | • | 233.700 | • |
Tafla 2. Vinnumarkaður síðustu 6 mánuðir — árstíðaleiðrétting | ||||||
maí.15 | jún.15 | júl.15 | ágú.15 | sep.15 | okt.15 | |
Alls 16-74 ára | ||||||
Atvinnuþátttaka | 82,9 | 83,2 | 81,7 | 83,4 | 82,8 | 82,0 |
Hlutfall starfandi | 79,0 | 80,5 | 78,5 | 80,0 | 79,4 | 78,7 |
Atvinnuleysi | 4,7 | 3,2 | 4,0 | 4,1 | 4,0 | 4,0 |
Vinnustundir | 40,1 | 40,1 | 40,2 | 39,9 | 40,3 | 40,5 |
Vinnuafl | 194.500 | 190.500 | 188.600 | 192.500 | 190.500 | 191.400 |
Starfandi | 185.300 | 184.400 | 181.000 | 184.600 | 182.800 | 183.700 |
Atvinnulausir | 9.200 | 6.100 | 7.500 | 7.900 | 7.600 | 7.600 |
Utan vinnumarkaðar | 40.000 | 38.500 | 42.100 | 38.200 | 39.700 | 42.100 |
Áætlaður mannfjöldi | 234.500 | 229.000 | 230.700 | 230.700 | 230.100 | 233.400 |
Tafla 3. Vinnumarkaður síðustu 6 mánuðir — árstíðaleiðrétt leitni | ||||||
maí.15 | jún.15 | júl.15 | ágú.15 | sep.15 | okt.15 | |
Alls 16-74 ára | ||||||
Atvinnuþátttaka | 82,5 | 82,6 | 82,6 | 82,5 | 82,5 | 82,5 |
Hlutfall starfandi | 79,0 | 79,1 | 79,0 | 79,0 | 79,0 | 78,9 |
Atvinnuleysi | 4,3 | 4,3 | 4,3 | 4,3 | 4,3 | 4,3 |
Vinnustundir | 40,0 | 40,1 | 40,1 | 40,1 | 40,2 | 40,2 |
Vinnuafl | 192.000 | 192.000 | 191.800 | 191.700 | 191.600 | 191.600 |
Starfandi | 183.800 | 183.900 | 183.700 | 183.500 | 183.400 | 183.500 |
Atvinnulausir | 8.200 | 8.200 | 8.200 | 8.200 | 8.200 | 8.200 |
Utan vinnumarkaðar | 40.700 | 40.500 | 40.500 | 40.600 | 40.700 | 40.800 |
Áætlaður mannfjöldi | 232.700 | 232.500 | 232.300 | 232.300 | 232.300 | 232.400 |