Atvinnuleysi var 5,1% í ágúst 2021 samkvæmt árstíðaleiðréttum tölum úr vinnumarkaðsrannsókn Hagstofu Íslands. Árstíðaleiðrétt atvinnuþátttaka var 79,5% og árstíðaleiðrétt hlutfall starfandi 75,0%. Samanburður við júlí 2021 sýnir að árstíðaleiðrétt atvinnuleysi stóð í stað á milli mánaða á meðan árstíðaleiðrétt hlutfall starfandi jókst um 0,2 prósentustig. Árstíðaleiðrétt leitni atvinnuleysis hefur dregist saman um 1,0 prósentustig síðustu sex mánuði og leitni hlutfalls starfandi aukist um 2,1 prósentustig.
Samkvæmt mælingu vinnumarkaðsrannsóknarinnar er áætlað að 211.600 (±7.100) einstaklingar á aldrinum 16-74 ára hafi verið á vinnumarkaði í ágúst 2021 sem jafngildir 79,8% (±2,7) atvinnuþátttöku. Af vinnuaflinu voru 200.800 (±5.600) starfandi og 10.900 (±3.100) atvinnulausir og í atvinnuleit. Hlutfall starfandi af mannfjölda var 75,8% (±2,8) og hlutfall atvinnulausra af vinnuafli 5,2% (±1,5). Starfandi unnu að jafnaði 35,2 (±1,3) stundir á viku í ágúst 2021. Samanburður við ágúst 2020 sýnir að hlutfall starfandi jókst um 1,4 prósentustig á milli ára á meðan atvinnuleysi dróst saman um 1,4 prósentustig.
Af einstaklingum á aldrinum 16-24 ára er áætlað að 800 einstaklingar hafi verið atvinnulausir í ágúst 2021 sem samsvarar 2,5% atvinnuleysi. Hlutfall starfandi á aldrinum 16-24 var 76,7% og atvinnuþátttaka mældist 78,2%. Samanburður við ágúst 2020 sýnir að hlutfall starfandi jókst um 8,1 prósentustig á milli ára á meðan atvinnuleysi dróst saman um 7,2 prósentustig í þessum aldursflokki. Hlutfall atvinnulausra á aldrinum 16-24 ára hefur aldrei mælst lægra í ágústmánuði frá upphafi samfelldrar vinnumarkaðsrannsóknar Hagstofunnar.
Í ágúst 2021 er áætlað að 27.200 einstaklingar hafi haft óuppfyllta þörf fyrir atvinnu (slaki) sem jafngildir 12,2% af samanlögðu vinnuafli og mögulegu vinnuafli. Af þeim voru 39,8% atvinnulausir, 34,2% tilbúnir að vinna en ekki að leita, 6,4% í atvinnuleit en ekki tilbúnir að vinna og 19,6% vinnulitlir (starfandi í hlutastarfi og vilja vinna meira). Samanburður við ágúst 2020 sýnir að hlutfall þeirra sem hafa óuppfyllta þörf fyrir atvinnu hefur lækkað um 1,5 prósentustig á milli ára. Árstíðaleiðrétt leitni slaka hefur lækkað um 0,3% prósentustig síðustu þrjá mánuði og um 0,9 prósentustig á síðustu sex mánuðum.
Samtala undirliða kann að vera ósamhljóða heildarniðurstöðum þar sem tölur eru námundaðar að næsta hundraði.
Um gögnin
Niðurstöður vinnumarkaðsrannsóknar fyrir ágúst 2021 ná til fjögurra vikna frá 2. til og með 29. ágúst. Í úrtak völdust af handahófi 1.527 einstaklingar á aldrinum 16-74 ára með lögheimili á Íslandi. Þegar frá eru taldir þeir sem voru látnir eða búsettir erlendis var nettóúrtakið 1.495 einstaklingar. Alls fengust nothæf svör frá 946 einstaklingum sem jafngildir 63,3% svarhlutfalli.
Helstu skilgreiningar í vinnumarkaðsrannsókn eru þessar:
Atvinnulausir: Til atvinnulausra teljast þeir sem voru án atvinnu í viðmiðunarviku rannsóknarinnar, það er höfðu hvorki atvinnu né voru í vinnu (í eina klukkustund eða lengur) sem launþegar eða sjálfstætt starfandi, eru að leita að vinnu og geta hafið störf innan tveggja vikna eða hafa fengið starf sem hefst innan þriggja mánaða. Einstaklingar sem eru ekki í vinnu en eru í námi flokkast sem atvinnulausir ef þeir uppfylla skilyrðin hér að framan. Námsmenn, þar með taldir þeir sem leita námssamnings í iðngrein, teljast því aðeins atvinnulausir ef þeir hafa leitað eftir vinnu með námi eða framtíðarstarfi síðastliðnar fjórar vikur og séu tilbúnir að hefja störf innan tveggja vikna frá því könnunin var gerð.
Atvinnuleysi: Atvinnuleysi er hlutfall þeirra sem teljast vera án vinnu og í atvinnuleit af vinnuaflinu.
Starfandi: Til þeirra sem eru starfandi telst hver sá svarandi sem vann a.m.k. eina klukkustund í viðmiðunarvikunni eða var fjarverandi frá vinnu sem hann er að öllu jöfnu ráðinn í.
Hlutfall starfandi: Hlutfall starfandi er hlutfall þeirra sem teljast starfandi af þeim sem eru á aldrinum 16-74 ára.
Vinnuafl: Til vinnuafls teljast þeir sem eru starfandi eða atvinnulausir. Fólk telst utan vinnuafls ef það hvorki fullnægir skilyrðum um að vera starfandi né atvinnulaust.
Atvinnuþátttaka: Atvinnuþátttaka er hlutfall atvinnulausra og starfandi af þeim sem eru á aldrinum 16 -74 ára.
Óuppfyllt þörf fyrir atvinnu: Til þess að meta þörf fyrir atvinnu sem ekki er uppfyllt eru eftirfarandi hópar lagðir saman: 1) Atvinnulausir, 2) einstaklingar í hlutastörfum sem vilja og geta unnið meira, 3) þeir sem eru tilbúnir að vinna en eru ekki að leita að vinnu og 4) þeir sem eru ekki tilbúnir að hefja störf innan tveggja vikna en eru þó að leita sér að vinnu.
Slaki á vinnumarkaði: Slaki á vinnumarkaði er hlutfall þeirra sem hafa óuppfyllta þörf fyrir atvinnu af vinnuafli og mögulegu vinnuafli.