FRÉTT ÝMISLEGT 03. OKTÓBER 2018

Fullveldisafmæli

Í tilefni aldarafmælis sjálfstæðis og fullveldis Íslands hefur Hagstofan birt fréttir með sögulegu efni sem tengist fullveldistímanum. Hagstofan opnaði vef með sögulegum hagtölum 1. desember 2017 en þar er hægt að finna samfelldar tímaraðir í nokkrum efnisflokkum eins langt aftur og heimildir leyfa.

© Ljósmyndasafn Reykjavíkur

Fullveldisárið 1918 fór stærstur hluti útgjalda íslenskra heimila í matvæli eða um helmingur. Tæpum hundrað árum síðar var hlutfall matvöru af útgjöldum heimilanna komið niður í 13%.  Heimili í dag verja hærra hlutfalli útgjalda í húsnæði en árið 1918 þegar helstu útgjaldaliðir voru auk matvöru, fatnaður og eldsneyti. Í dag fellur stærstur hluti útgjalda heimilanna  undir önnur útgjöld eða rúmur helmingur neysluútgjalda. Önnur útgjöld eru t.d. ferðir og flutningar, tómstundir og menning, hótel og veitingastaðir og húsgögn, heimilisbúnaður o.fl.

Gögnin fyrir 2013-2016 byggja á fjögurra ára meðaltali á verðlagi ársins 2016. 

Haframjöl hefur hækkað en sykur lækkað
Á fullveldistímanum hefur hlutfallsleg hækkun á hrísgrjónum, haframjöli og kartöflum verið mikil á meðan sykur og smjör hafa lækkað um ríflega 55% miðað við fast verðlag ársins 2016.

Útsöluverð nokkurra vörutegunda 1918 og 2016
  Uppreiknað verð 1918 Verð  í
maí 2016
Prósentu-
breyting 
Hrísgrjón kg 288 465 61,4
Haframjöl kg 242 425 75,8
Kindakjöt, súpukjöt kg 415 831 100,2
Saltfiskur, þorskur kg 256 1.881 633,9
Mjólk l 195 139 -28,8
Egg kg 1.318 741 -43,8
Smjör kg 1.709 766 -55,2
Smjörlíki kg 1.001 573 -42,8
Epli kg 559 253 -54,7
Rúsínur kg 557 762 36,9
Kartöflur kg 125 259 108,0
Strásykur kg 313 139 -55,5
Uppreiknað verð frá 1918 á verðlagi ársins 2016 miðað við almenna verðlagsvísitölu.

Mest verðbólga árið 1983
Verðbólga miðað við vísitölu neysluverðs án húsnæðis mældist  37,8% fullveldisárið 1918  en árið 1922 var mesta verðhjöðnun sem mælst hefur á Íslandi, eða 19,7%. Mest verðbólga á fullveldistímanum mældist árið 1983 og var þá 85,7%.

Sögulegar hagtölur - sérvefur

 

Nánari upplýsingar

Nánari upplýsingar eru veittar í síma 528 1100 , netfang upplysingar@hagstofa.is

Deila


Öllum eru heimil afnot af fréttatilkynningunni. Vinsamlegast getið heimildar.