Velta í virðisaukaskattskyldri starfsemi, fyrir utan lyfjaframleiðslu, var 4.273 milljarðar á tímabilinu mars 2017 til febrúar 2018 sem er 6,0% hækkun miðað við næstu 12 mánuði þar á undan.
Mesta hækkun milli ára var í greinum tengdum fiskveiðum og -vinnslu. Vegna verkfalls sjómanna var velta í þessum greinum óvenju lág fyrstu mánuði árs 2017. Velta í framleiðslu málma var 15,2% meiri í janúar og febrúar 2018 en sömu mánuði 2017. Á sama tíma minnkaði velta í annarri framleiðslu.
Velta í byggingarstarfsemi, mannvirkjagerð, námugreftri og vinnsla hráefna úr jörðu jókst um 14% milli ára. Einnig var mikil aukning í veltu hjá bílaleigum, en þess ber að geta að fyrstu tvo mánuði ársins 2018 voru 16% fleiri bílaleigubílar í umferð en sömu mánuði ári áður.
Tafla 1: Virðisaukaskattsvelta (milljarðar króna) | ||||||
Jan.-feb. 2017 | Jan.-feb. 2018 | Breyting, % | Mars 2016-feb. 2017 | Mars 2017-feb. 2018 | Breyting, % | |
Alls án lyfjaframleiðslu¹ | 548 | 617 | 12,8 | 4.033 | 4.273 | 6,0 |
A-01/A-02 Landbúnaður og skógrækt² | • | • | • | 51 | 51 | -0,6 |
A-03/C-102 Fiskveiðar, fiskeldi og vinnsla sjávarafurða | 31 | 50 | 59,0 | 326 | 342 | 4,8 |
C-24 Framleiðsla málma | 35 | 41 | 15,2 | 201 | 228 | 13,3 |
C Framleiðsla; án fiskvinnslu, lyfjaframleiðslu og framleiðslu málma | 60 | 59 | -0,8 | 400 | 413 | 3,1 |
D/E Veitustarfsemi | 28 | 30 | 9,6 | 163 | 172 | 6,0 |
F/B Byggingarstarfsemi, mannvirkjagerð, námugröftur og vinnsla hráefna úr jörðu | 38 | 43 | 14,2 | 289 | 328 | 13,7 |
G-45 Sala og viðhald vélknúinna ökutækja | 22 | 24 | 7,4 | 162 | 176 | 8,3 |
G-46171/G-46172/G-46381 Heild- og umboðsverslun með fisk | 23 | 31 | 31,7 | 215 | 202 | -6,0 |
G-4671 Olíuverslun | 15 | 16 | 1,0 | 113 | 124 | 9,8 |
G-46 Önnur heild- og umboðsverslun | 49 | 52 | 5,3 | 341 | 344 | 0,9 |
G-47 Smásala | 62 | 66 | 6,9 | 433 | 461 | 6,5 |
H Flutningar og geymsla | 56 | 65 | 16,2 | 429 | 464 | 8,0 |
I Rekstur gististaða og veitingarekstur | 22 | 24 | 6,7 | 178 | 191 | 7,7 |
J Upplýsingar og fjarskipti | 30 | 31 | 4,4 | 194 | 199 | 2,4 |
N-7711 Leiga á bifreiðum og léttum vélknúnum ökutækjum | 5 | 6 | 21,0 | 46 | 52 | 12,6 |
N-79 Ferðaskrifstofur og ferðaskipuleggjendur | 13 | 13 | 2,3 | 100 | 108 | 7,8 |
Erlendir aðilar sem selja rafræna þjónustu til einstaklinga á Íslandi | 1 | 1 | 55,9 | 4 | 7 | 83,9 |
Aðrar atvinnugreinar | 55 | 63 | 15,5 | 389 | 413 | 6,3 |
¹Virðisaukaskattskyld velta er birt tímabundið án veltu í lyfjaframleiðslu þar sem verið er að yfirfara og sannreyna gögn í þeirri atvinnugrein. | ||||||
²Flestir bændur skila virðisaukaskatti hálfsárslega. Velta á tveggja mánaða tímabili gefur því ekki rétta mynd af þróun landbúnaðar. |
Velta eftir virðisaukaskattsþrepum
Hærra þrep virðisaukaskatts, eða almennt þrep, er í dag 24%. Í þessu þrepi eru allar tegundir vöru og þjónustu sem ekki eru flokkaðar í öðrum þrepum samkvæmt lögum um virðisaukaskatt (nr. 50/1988).
Lægra þrep virðisaukaskatts er í dag 11% skv. 14. grein laga um virðisaukaskatt. Í þessu þrepi eru m.a. bækur, tímarit, hitaveita, rafmagn til húshitunar, matvara, þjónusta veitingahúsa, gistiþjónusta, farþegaflutningar innanlands (aðrir en áætlunarflutningar) og þjónusta ferðaskrifstofa. Áfengi er í lægra þrepi síðan 1. janúar 2016 en var áður í hærra þrepi.
Velta undanskilin virðisaukaskatti skv. 12. grein laga um virðisaukaskatt: Ekki þarf að greiða virðisaukaskatt af þessari veltu, en þó er skylt að skila virðisaukaskattskýrslum og hægt er að fá endurgreiddan þann virðisaukaskatt sem hefur verið greiddur til að afla tekna. Útflutningur á vöru og þjónustu er undanskilinn virðisaukaskatti. Sem dæmi um útflutta þjónustu má nefna millilandaflug og -siglingar; útflutning hugbúnaðarþjónustu; og utanlandsferðir sem íslenskar ferðaskrifstofur selja. Samningsbundnar greiðslur úr ríkissjóði vegna mjólkurframleiðslu og sauðfjárframleiðslu eru einnig undanskildar virðisaukaskatti.
Þjónusta undanskilin virðisaukaskatti: Ýmiss konar þjónusta er að öllu leyti undanskilin virðisaukaskatti skv. 2. grein laga um virðisaukaskatt. Veltu í þess konar þjónustu á ekki að telja með í virðisaukaskattskýrslum og ekki er hægt að fá endurgreiddan þann virðisaukaskatt sem rekstraraðilar hafa greitt í tengslum við þessa þjónustu. Eðli máls samkvæmt er þjónusta af þessu tagi ekki talin með í hagtölum um veltu skv.
virðisaukaskattskýrslum. Sem dæmi um þjónustu sem er undanþegin virðisaukaskatti má nefna almenningssamgöngur, aðra áætlunarflutninga innanlands, læknisþjónustu, íþróttastarfsemi, happdrætti og fasteignasölu.
Frekari upplýsingar um virðisaukaskatt má finna á heimasíðu Ríkisskattstjóra.
Tafla 2: Velta skv. virðisaukaskattskýrslum á tímabilnu mars 2017-febrúar 2018, eftir virðisaukaskattþrepum (milljarðar króna) | ||||
Velta undanþegin vsk | Lægra vsk-þrep | Hærra vsk-þrep | Alls | |
Alls, án lyfjaframleiðslu¹ | 1.279 (30%) | 918 (21%) | 2.076 (49%) | 4.273 |
A-01/A-02 Landbúnaður og skógrækt | 10 (19%) | 11 (21%) | 30 (60%) | 51 |
A-03/C-102 Fiskveiðar, fiskeldi og vinnsla sjávarafurða | 232 (68%) | 95 (28%) | 15 (5%) | 342 |
C-24 Framleiðsla málma | 226 (99%) | 0 (0%) | 1 (1%) | 228 |
C Framleiðsla, án fiskvinnslu (C-102), lyfjaframleiðslu (C-21) og framleiðslu málma (C-24) | 100 (24%) | 136 (33%) | 176 (43%) | 413 |
D/E Veitustarfsemi | 7 (4%) | 26 (15%) | 139 (81%) | 172 |
F/B Byggingarstarfsemi, mannvirkjagerð, námugröftur og vinnsla hráefna úr jörðu | 5 (1%) | 1 (0%) | 323 (98%) | 328 |
G-45 Sala og viðhald vélknúinna ökutækja | 8 (5%) | 0 (0%) | 167 (95%) | 176 |
G-46171/G-46172/G-46381 Heild- og umboðsverslun með fisk | 152 (76%) | 40 (20%) | 9 (5%) | 202 |
G-4671 Olíuverslun | 28 (22%) | 6 (5%) | 90 (73%) | 124 |
G-46 Önnur heild- og umboðsverslun | 28 (8%) | 89 (26%) | 227 (66%) | 344 |
G-47 Smásala | 20 (4%) | 192 (42%) | 249 (54%) | 461 |
H Flutningar og geymsla | 360 (78%) | 25 (5%) | 79 (17%) | 464 |
I Rekstur gististaða og veitingarekstur | 5 (3%) | 179 (93%) | 8 (4%) | 191 |
J Upplýsingar og fjarskipti | 40 (20%) | 16 (8%) | 143 (72%) | 199 |
N-7711 Leiga á bifreiðum og léttum vélknúnum ökutækjum | 1 (2%) | 0 (1%) | 51 (98%) | 52 |
N-79 Ferðaskrifstofur og ferðaskipuleggjendur | 15 (14%) | 86 (80%) | 7 (6%) | 108 |
Erlendir aðilar sem selja rafræna þjónustu til einstaklinga á Íslandi | 0 (0%) | 1 (13%) | 6 (86%) | 7 |
Aðrar atvinnugreinar | 43 (10%) | 15 (4%) | 355 (86%) | 413 |
¹Virðisaukaskattskyld velta er birt tímabundið án veltu í lyfjaframleiðslu þar sem verið er að yfirfara og sannreyna gögn í þeirri atvinnugrein. |
Endurskoðun hagtalna
Tölur um veltu skv. virðisaukaskattskýrslum eru bráðabirgðatölur. Við birtingu fréttar í mars var velta í virðisaukaskattskyldri starfsemi, að frátalinni lyfjaframleiðslu, talin vera 760,4 milljarðar í nóvember og desember 2017 sem var 8,7% hækkun frá sömu mánuðum árið 2016. Nú hafa nýrri tölur borist og velta í virðisaukaskattskyldri starfsemi, að frátalinni lyfjaframleiðslu, á þessu tímabili er talin vera 763,7 milljarðar sem er 9,2% hækkun milli ára. Fjallað er um endurskoðun hagtalna í lýsigögnum og tölulegar upplýsingar um breytingar á þegar birtum hagtölum eru í endurskoðun hagtalna.
Aðrar hagtölur
Hagstofa Íslands gefur árlega út rekstrar- og efnahagsyfirlit fyrirtækja eftir atvinnugreinum sem byggjast á skattframtölum og gefa ítarlega mynd af stöðu einstakra atvinnugreina.
Talnaefni
Einkennandi greinar ferðaþjónustu
Allar atvinnugreinar