Verðmæti þjónustuútflutnings á fyrsta ársfjórðungi 2025 er áætlað 198,1 milljarður króna en verðmæti þjónustuinnflutnings 178,4 milljarðar. Fyrir vikið er gert ráð fyrir að þjónustujöfnuður hafi verið jákvæður um 19,7 milljarða króna en hann var jákvæður um 15,7 milljarð á sama tíma árið áður. Á tólf mánaða tímabili, frá apríl 2024 til mars 2025, var þjónustujöfnuður jákvæður um 280,5 milljarða króna en var jákvæður um 318,2 milljarða tólf mánuðina þar á undan.
Verðmæti þjónustuútflutnings jókst um 11% á fyrsta ársfjórðungi
Verðmæti þjónustuútflutnings á fyrsta ársfjórðungi jókst um 19,3 milljarða króna, eða um 11%, frá fyrsta ársfjórðungi 2024 á gengi hvors árs. Útflutningstekjur af ferðalögum jukust um 3,4 milljarða samanborið við fyrsta ársfjórðung 2024 eða um 4%. Tekjur af samgöngum og flutningum jukust um 2,9 milljarða eða 6% frá fyrsta ársfjórðungi 2024. Útflutningstekjur af annarri viðskiptaþjónustu jukust um 43% og útflutningstekjur af fjarskipta-, tölvu- og upplýsingaþjónustu um 8%.
Verðmæti þjónustuútflutnings á tólf mánaða tímabili, frá apríl 2024 til mars 2025, var 995,4 milljarðar króna og stóð nánast í stað miðað við tólf mánuðina þar á undan á gengi hvors árs. Vöxtur í útflutningstekjum af ferðalögum á sama tímabili nam 3%. Útflutningstekjur af samgöngum og flutningum drógust hins vegar saman um 1% á meðan útflutningstekjur af annarri viðskiptaþjónustu jukust um 5%.
Verðmæti þjónustuinnflutnings jókst um 9% á fyrsta ársfjórðungi
Verðmæti þjónustuinnflutnings á fyrsta ársfjórðungi jókst um 15,3 milljarða króna, eða 9%, frá fyrsta ársfjórðungi 2024 á gengi hvors árs. Útgjöld vegna ferðalaga Íslendinga erlendis jukust um 7% samanborið við fyrsta ársfjórðung 2024. Útgjöld vegna annarrar viðskiptaþjónustu jukust einnig á milli ára, um 22%, og sama er að segja um útgjöld vegna samgangna og flutninga sem jukust um 3%.
Verðmæti þjónustuinnflutnings á tólf mánaða tímabili, frá apríl 2024 til mars 2025, var 714,9 milljarðar króna og jókst um 6% miðað við sama tímabil árið áður á gengi hvors árs. Útgjöld Íslendinga á ferðalögum erlendis jukust um 6% á umræddu tímabili. Útgjöld vegna annarrar viðskiptaþjónustu jukust um 4% og útgjöld vegna samgangna og flutninga jukust um 5%.
Vöru- og þjónustujöfnuður neikvæður um 65,5 milljarða á fyrsta ársfjórðungi
Vöruútflutningur í greiðslujöfnuði* er áætlaður 252,9 milljarðar króna á fyrsta ársfjórðungi 2025 en vöruinnflutningur 338,1 milljarður. Vöruviðskiptajöfnuður er því áætlaður neikvæður um 85,3 milljarða króna.
Á fyrsta ársfjórðungi 2025 er því áætlað verðmæti útflutnings vöru- og þjónustuviðskipta 451 milljarður króna samanborið við 403,1 milljarð á fyrsta ársfjórðungi árið áður á gengi hvors árs. Á sama tíma er áætlað verðmæti innflutnings vöru- og þjónustuviðskipta 516,6 milljarðar króna samanborið við 439,2 milljarða á sama tíma árið áður. Vöru- og þjónustujöfnuður er því áætlaður neikvæður um 65,5 milljarða króna á fyrsta ársfjórðungi 2025 en var neikvæður um 36,1 milljarð á sama tíma 2024.
Á tólf mánaða tímabili, frá apríl 2024 til mars 2025, var vöru- og þjónustujöfnuður áætlaður neikvæður um 68,1 milljarð króna en hann var jákvæður um 22,6 milljarða á tólf mánaða tímabilinu þar á undan.
Mánaðarlegur vöru- og þjónustujöfnuður
Samhliða ársfjórðungsútgáfu á vöruskipta- og þjónustujöfnuði uppfærir Hagstofan nú gögn um mánaðarlegan vöru- og þjónustujöfnuð á fyrsta ársfjórðungi 2025. Í mars 2025 er áætlað verðmæti útflutnings vegna vöru- og þjónustuviðskipta 149,1 milljarður króna en áætlað verðmæti innflutnings vöru- og þjónustuviðskipta 173,3 milljarðar. Fyrir vikið er gert ráð fyrir því að vöru- og þjónustujöfnuður í mars 2025 hafi verið neikvæður um 24,2 milljarða króna.
Endurskoðun utanríkisverslunartalna
Við þessa útgáfu eru tímaraðir fyrir vöru- og þjónustuviðskipti endurskoðaðar eftir þörfum aftur í tímann, svokölluð heildarendurskoðun (e. benchmark revision) sem gerð er á fimm ára fresti samhliða endurskoðun á tímaröðum þjóðhagsreikninga sem birtar verða næstkomandi föstudag, 30. maí.
Fyrir vöruútflutning voru gögn á árunum 2015-2020 endurskoðuð vegna upplýsinga sem áður lágu ekki fyrir um bráðabirgðaskýrslur í útflutningi, að mestu vegna útflutnings sjávarafurða. Verðmæti útflutnings á þessu árabili eykst um á bilinu frá rúmum 100 milljónum fyrir árið 2020 og til 5,8 milljarða árið 2016.
Fyrir vöruinnflutning var áætlun um smygl á vörum uppfærð fyrir árin 2020-2024 sem leiðir til aukningar á innflutningi auk þess sem gögn fyrir vöruinnflutning með póstsendingum eru leiðréttar fyrir árið 2023 sem hefur áhrif til samdráttar í vöruinnflutningi. Mestu áhrifin á vöruinnflutning af þessum völdum koma fram á árunum 2023, þar sem vöruinnflutningur dregst saman um tæpa 1,2 milljarða, og 2024 þar sem vöruinnflutningur eykst um rúma 1,2 milljarða.
Fyrir þjónustuviðskiptin er það tvennt sem veldur endurskoðun á tímaröðinni frá árunum 2010-2024. Í fyrsta lagi er óbeint mæld fjármálaþjónusta endurmetin fyrir tímabilið 2010-2024 sem veldur ýmist aukningu eða samdrætti í útflutningi á þjónustu en samdrætti fyrir allt tímabilið í innflutningi á þjónustu. Verðmæti þjónustuútflutnings dregst mest saman um 1,7 milljarða á árinu 2014 en eykst mest um 10,9 milljarða á árinu 2016. Verðmæti þjónustuinnflutnings dregst hins vegar mest saman um 6,6 milljarða á árinu 2013 en minnst um rúmar 200 milljónir á árinu 2019.
Í öðru lagi eru viðskiptafærslur í lyfjaiðnaði endurskoðaðar fyrir árin 2018-2024. Við birtingu þjónustuviðskipta og landsframleiðslu fyrir árið 2022 í febrúar 2023 voru þessar færslur teknar út þar sem efasemdir voru um að þær samræmdust skilyrðum staðla þjóðhagsreikninga og utanríkisviðskipta um raunverulegar viðskiptafærslur. Nokkur óvissa hefur verið um meðferð fjölþjóðlegra fyrirtækjahópa í tölfræði um utanríkisviðskipti og þjóðhagsreikninga þar sem umsvif innri viðskipta yfir landamæri eru oft í litlu samræmi við raunveruleg umsvif í hagkerfinu, s.s. tengt fjárfestingu, fjölda starfsmanna og framleiðslu.
Nú liggja fyrir drög að uppfærðum stöðlum þjóðhagsreikninga (SNA 2025) og greiðslujafnaðar (BPM7) þar sem innleiddur verður nýr samræmdur kafli sem tekur á alþjóðaviðskiptum (e. globalisation). Tekin hefur verið ákvörðun um að fylgja strax þeim fyrirmælum sem þar er lagt upp með. Tilmæli eru um að þessar færslur skulu teknar með í tölfræði um utanríkisviðskipti og þjóðhagsreikninga en jafnframt eru tilmæli um að færslurnar skuli aðgreindar sérstaklega svo unnt sé að meta áhrif þeirra á hagkerfið.
Á komandi mánuðum verður unnið að endurbótum á framsetningu hagtalna um efnahagsmál þannig að hægt verði að aðgreina slíkar færslur sérstaklega. Þessi ákvörðun verður til þess að aukning verður á útflutningi vegna notkunar á hugverkum á milli landa og aukningu á innflutningi vegna rannsókna og þróunarþjónustu í tengslum við áðurnefnd hugverk. Verðmæti útflutnings á þjónustu vegna þessarar endurskoðunar eykst um á bilinu 16,6 milljarða króna á árinu 2021 til 59,8 milljarða á árinu 2022, á meðan verðmæti innflutnings eykst um á bilinu 9,6 milljarða á árinu 2024 til 32,6 milljarða á árinu 2022.
*Samkvæmt stöðlum greiðslujafnaðar og þjóðhagsreikninga.